Ο ΠΑΝΗΓΥΡΙΚΟΣ ΛΟΓΟΣ ΤΟΥ ΑΝΤΙΔΗΜΑΡΧΟΥ ΠΑΙΔΕΙΑΣ, ΝΙΚΟΥ ΚΑΚΑΒΑ, ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΟΡΤΗ ΤΗΣ 28ης ΟΚΤΩΒΡΙΟΥ 1940
Η 28η Οκτωβρίου 1940 σηματοδοτεί μια σημαντική στιγμή στην ελληνική ιστορία. Κάθε χρόνο, γιορτάζουμε αυτή την ξεχωριστή ημέρα ως παράδειγμα της ελληνικής δύναμης και γενναιότητας.
Στις 28 Οκτωβρίου 1940, ο τότε Έλληνας πρωθυπουργός, Ιωάννης Μεταξάς ξεκαθάρισε στο Μουσολίνι ότι οι Δυνάμεις του Άξονα δεν ήταν ευπρόσδεκτες στην Ελλάδα. Ο Μουσολίνι με τη σειρά του απέστειλε τελεσίγραφο στο Μεταξά, δηλώνοντας ότι οι δυνάμεις επρόκειτο να εισέλθουν και να καταλάβουν αρκετές περιοχές στην Ελλάδα. Ο Μεταξάς απάντησε με ένα μεγαλοπρεπές «ΟΧΙ» – η Ελλάδα προτιμούσε να πάει στον πόλεμο παρά να υποδουλωθεί.
Στις 5:30 τα ξημερώματα και πριν ακόμη λήξει το τελεσίγραφο, ο ιταλικός στρατός εισέβαλλε στα ελληνοαλβανικά σύνορα στην ορεινή περιοχή της Πίνδου, όπου συνάντησε μια έντονη και απροσδόκητη αντίσταση. Μέσα σε έξι μήνες, ο Ιωάννης Μεταξάς θα πεθάνει. Ο διάδοχός του, Αλέξανδρος Κορυτζής θα αυτοκτονήσει. Ο Μουσολίνι θα ταπεινωθεί. Και οι Γερμανοί θα υψώσουν τη σημαία με τη σβάστικα στην Ακρόπολη.
Παρά την υποταγή της Ελλάδας, η απάντηση του Μεταξά είχε ως αποτέλεσμα μια μοιραία εκτροπή και καθυστέρηση για τις δυνάμεις του Άξονα γενικά και ειδικά για το γερμανικό στρατό. Ο επιφανής Βρετανός ιστορικός Sir John Keegan περιγράφει τη μάχη που έδωσε η Ελλάδα ως «αποφασιστική για τον καθορισμό της μελλοντικής πορείας του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου στην Ευρώπη».
Οι επέτειοι αποτελούν ιστορικό σταθμό ανάμεσα στο παρόν, το παρελθόν και το μέλλον. Όχι μόνο μας δίνουν την ευκαιρία να μάθουμε για τις ένδοξες στιγμές της εθνικής μας ιστορίας, αλλά μας ωθούν να νοηματοδοτήσουμε το παρόν και να προεξοφλήσουμε ένα καλύτερο μέλλον.
Η επέτειος του ΟΧΙ και τα ιδεώδη της μας βοηθάει να πραγματοποιήσουμε μια πολυπόθητη στροφή αυτογνωσίας στο παρελθόν και την ευκαιρία να ξαναζωντανέψουμε την εντυπωσιακή και αυτοτελή πράξη της άρνησης, το βροντερό και ομόφωνο «ΟΧΙ» με το οποίο η Ελλάδα έδωσε το παράδειγμα της ελπίδας και της αυτοθυσίας σε όλους τους λαούς της Ευρώπης.
Παράλληλα, η επέτειος του «ΟΧΙ» μας δίνει την ευκαιρία να ξαναζωντανέψουμε στη συλλογική μνήμη και εθνική ταυτότητα τις γενιές γυναικών, ανδρών και παιδιών, που έχοντας παραμερίσει τη διχόνοια και τον διχασμό, δημιούργησαν ένα καλύτερο μέλλον για εμάς τους νεότερους, γεμίζοντας της σελίδες της ιστορίας μας με ηρωισμό, αυταπάρνηση, αυτοθυσία και ανδρεία.
Το «OXI» είναι το μέγιστο κατόρθωμα της ενότητας και αποφασιστικότητας των Ελλήνων. Είναι σταθμός με βαθύ νόημα, γιατί θα συμβολίζει αιώνια την πάλη του δίκαιου με το άδικο, τον αγώνα για την αρετή και τα ανθρώπινα δικαιώματα.
Σήμερα τιμούμε τους ήρωές μας και τους ευχαριστούμε για τη γενναία και θαρραλέα στάση που επέδειξαν εκείνη την ιστορική ημέρα τον Οκτώβριο του 1940. Τόσο ως Έλληνες, αλλά και ως πολίτες ενός ελεύθερου και δημοκρατικού κόσμου, οφείλουμε ένα τεράστιο χρέος τιμής στους προγόνους μας.
